จริงๆแล้วมีพิธี 2 วัน จะนัดติดกันหรือแยกกันก็ได้ ส่วนใหญ่จะจัดเพียงวันเดียวคือพิธีหมั้นและแต่งในวันเดียวกัน หรืออย่างมากก็ วันแรกพวกผู้ชายขนโต๊ะเก้าอี้และจัดแต่งสถานที่ ส่วนผู้หญิงก็ช่วยกันตกแต่งดอกไม้และทำขันปอกมือ(บายศรี) ซึ่งจะมีด้ายชนิดหนึ่งเรียกว่าด้ายไหมมือ คือด้ายชนิดเดียวกันกับที่ใช้ทำสายสิญจน์ ร้อยกับไม้เสียบไว้ที่บายศรี ใกล้กับเจ้าบ่ายเจ้าสาว วันงานแขกก็จะมามัดมือให้บ่าวสาว (ไม่มีการรดน้ำสังข์แบบภาคกลาง) ข้าพเจ้าเคยไปงานแต่งของไทยใหญ่ก็จะคล้ายๆกันคือบ่าวสาวนั่งกับพื้นข้างหน้ามีบายศรีสำหรับใช้มัดมือ แต่ที่แตกต่างกว่าคือ ไทยใหญ่นิยมเอาเงินพับแล้วมัดติดกับด้ายแล้วมัดมือบ่าวสาวไปเลย ไม่ใช่ใส่ซองแบบคนเหนือ แต่ก็มีบางคนใส่ซองแบบเหนือเหมือนกัน
พิธีหมั้นบางแห่งจะทำก่อนหลายวันโดยพิธีหมั้นจะเป็นการใส่ผี ผู้หญิงเหนือที่เคร่งครัดประเพณีจะไม่มีอะไรกับผู้ชายจนกว่าจะได้ใส่ผี เพราะเชื่อกันว่าต้นตระกูลผีจะไม่พอใจ และลงโทษแม่ของผู้หญิงที่ทำผิดประเพณี เช่น เจ็บป่วยโดยไม่ทราบสาเหตุ ผีจะสืบทอดกันเฉพาะลูกผู้หญิง ซึ่งจะมีเก๊าผีหรือสถานที่ประกอบพิธีต้นตระกูลของเชื้อสายโดยรับสืบทอดในการทำพิธีเช่นการเซ่นสรวงผีทุกวันสำคัญของปี เช่นวันปีใหม่ วันแต่งงาน ดังนั้นเด็กผู้หญิงที่ไม่ได้ใส่ผี จะทำให้แม่ของผู้หญิงมีอันเป็นไปเช่นเจ็บป่วยหรือไม่สบาย การใส่ผีหรือสินสอดของภาคกลางที่นี่จะแบ่งออกเป็นเงินและของหมั้น ได้แก่ เงิน ทอง เครื่องประดับที่มีค่า ที่นี่ส่วนใหญ่จะนิยมเครื่องประดับประเภททอง ตามชนบทของที่นี่นิยมมาประมาณ 50 ปีแล้ว ข้าพเจ้าจำได้ว่าพ่อหมั้นแม่ด้วยทอง 1 บาท ส่วนครอบครัวที่ไม่มีเงิน ฝ่ายชายอาจไม่ต้องจัดพิธีแต่งงานใหญ่โต จัดแต่พิธีใส่ผี คือ มอบเงินแก่มารดา เท่าไหร่ก็ได้ มัดมือด้วยด้ายที่พ่อแม่เป็นผู้มัดให้สองฝ่าย รับรู้กัน ก็เพียงพอ ถือว่าเป็นการทำถูกประเพณีแล้วไม่ต้องจัดพิธีแต่งงานก็ได้ สินสอดนั้นจะเหมือนภาคกลางคือขึ้นอยู่กับฐานะของฝ่ายชาย สินสอดเป็นการแสดงถึงหน้าตาของเจ้าภาพอย่างหนึ่ง การส่งตัวเข้าหอ เท่าที่สังเกตดู มีการส่งตัวเข้าหอสองแบบคือ ทำพิธีเช้าแล้วส่งตัวเข้าหอตอนกลางวันก็เป็นอันเสร็จพิธีไม่มีเลี้ยงตอนกลางคืน อีกแบบคือ ทำพิธีตอนเย็นแล้วส่งตัวเข้าหอตอนกลางคืน บางคนก็ทำพิธีที่บ้านและไปต่อที่โรงแรมตอนกลางคืน พิธีที่ว่านี้คือการมัดมือด้วยด้ายบางครั้งก็ไม่มีพระสงฆ์เข้าร่วมพิธี
พิธีต่างๆ จะจบลงตอนที่เจ้าบ่าวกับเจ้าสาวเข้าห้องหอ ซึ่งบางครั้งฤกษ์ส่งตัวอาจเป็นตอนกลางวันบางครั้งก็เป็นตอนกลางคืน แต่สิ่งที่รบกวนข้าพเจ้ามากที่สุดไม่ใช่เพราะข้าพเจ้าเป็นโสดและยังไม่ได้แต่งงาน แต่เป็นเพราะไม่ว่าจะเป็นงานอะไร ชาวเหนือก็ฉลองด้วยการเปิดเครื่องขยายเสียงในงาน โดยเฉพาะงานรื่นเริงอย่างงานขึ้นบ้านใหม่และงานแต่งงาน ซึ่งมักจะเชิญวงดนตรีลูกทุ่ง มีผู้หญิงนุ่งน้อยห่มน้อยมาเต้นโชว์ ถ้าไม่มีก็จะเป็นคาราโอเกะซึ่งจะมีวงดนตรีที่รับจ้างด้านนี้โดยเฉพาะ น่าเสียดายที่สิ่งเหล่านี้ทำลายความสงบสุขของวิถีชาวบ้านไปสิ้น ไม่รู้ว่าการเปิดเครื่องขยายเสียง ร้องเพลงเสียงดังเหล่านี้กลายเป็นธรรมเนียมปฏิบัติของพวกเราไปได้อย่างไร น่าเสียดายชีวิตสงบสุขและวิถีชาวบ้านของคนเหนือ
แล้ววันหลังจะเอารูปงานแต่งงานแถวหมู่บ้านมาฝากนะคะ แต่ช่วงนี้ไม่ค่อยมีใครแต่ง
We have 2 days of this ceremony. First day is engage ceremony and next is marriage ceremony day but normal we do it in the same day.
The first day men in the village carry furniture and women decorate the ceremony by decorate the place with flowers and do Kanpokmue or the central part call Baisri is the banana leaf fold to be small beauty pieces and decorate in the pedestal with flowers. They put the thread tie with small sticks around the Kanpokmue. When guests come to the ceremony they will use the thread tie around the wrist of the bride and the groom that sit to wait the guests tie and wish them lucky of their married life.
Normal the engage ceremony has set before marriage ceremony maybe do engage in the morning and do marriage ceremony in the afternoon or do engage in the afternoon and marriage in the evening but sometime do engage ceremony before marriage many days.
SaiPee sometime do in the same day of engage and marriage ceremony. Pee mean ghost of the ancestors from generation to generation. It’s the northern tradition for feminine of family and relative line. They will give food sacrifice to KaoPee in the northern new years day that well know Songkran day and do after woman set the new family (no need to do marriage ceremony for poor husband the women only sacrifice food and tell ancestor about the woman in family going to have a husband)
In the old tradition of Chiangmai woman don’t have sex before do SaiPee ceremony. They believe the ancestors or call Pee will angry when they know the women in family line disobey the tradition. Pee will punish mother of the woman that disobey to get sick without cause. Some family line very strict they don’t let woman in the family line disobey because of afraid the mothers in family line get sick.
KaoPee always set at the village of family line. The leader always call Kaopee the leader must be female in the family lie. They will change the KaoPee house when the leader die or getting old and can’t do the ceremony. She relay the new leader by herself and teaches the new leader to do ceremony in Kaopee.
SaiPee or the central part call SeanSod is the things that the groom must give to mother’s bride and bride. The SinSod is money and ornament (diamond or gold etc.) Money give for mother’s bride to gratitude her about grow the bride and the bride can’t take care of her because of marriage and go out the family to take care of husband in new family. KhongMan is the ornament give for the bride.When I was young mom told me dad used gold 1 baht to SaiPee Mom. Northern have been using gold in the ceremony for 50 years. Normal mother’s bride will give money back to the groom and bride to set the new family. The poor family always only SaiPee (don’t do 2 days ceremony) sometime the groom only give any amount of money to the mother’s bride and have small party that enough. (Sometimes they don’t need to do a party if the groom very poor). The bride’s mother and father will ties the wrist of groom and bride, wish them have a good Marriage life. SaiPee or engage ceremony sometimes have monks joy the ceremony but present day not often use.
The marry ceremony will end at midday or the night when auspices time they will send the bride and groom to the special room that decorate for them or we call HongHor(Hong =room)
Now the ceremony in northern has very bad tradition from a sound amplifier. Every ceremony especially happy ceremony just like new house and marriage ceremony the local always use the sound amplifier for celebrate. The music show has been hired to make people cheerful. They always include sexy girls dancing with Lookthong music.(Thai country music) Sometime the music show has only the sound amplifier and karaoke music. But this things enough to bother my ears I don’t know how this tradition come to ruin our peace and nobody can control it today.
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น